پله گرد چوبی
آنچه که در این مطلب در مورد پله گرد چوبی میخوانیم:
– چوب مناسب برای پوشش سازه پلکان داخلی
– خواص ظاهری و مکانیکی انواع چوب
– انواع پله گرد چوبی (از نظر جنس چوب)
پله چوبی تشریح شده در این مقاله همان پله ایست با سازه فلزی و روکش چوب که این روکش دارای گونه های مختلفی می باشد. در انتخاب چوب علاوه بر زیبایی ظاهری عوامل دیگری نیز اهمیت دارد که دانستن مزایا و معایب آنها تصمیم گیری جامع درباره انتخاب نوع چوب را آسان تر می کند. به این ترتیب شما می توانید با بیشترین اعتماد به نفس پوشش نهایی پلکان خود را انتخاب کنید.
همانطور که می دانیم دوام و استحکام چوب بستگی به خلل و فرج، شکاف و منافذ آن دارد. در ادامه خصوصیات ظاهری و مکانیکی انواع چوب را بررسی می کنیم.
چوب بلوط (Oak)
چوب بلوط یکی از محبوب ترین انواع چوب در دکوراسیون داخلی می باشد. این محبوبیت ناشی از عوامل مختلف از جمله انعطاف پذیری بالای در عین مقاومت طبیعی آن است. هر دو عامل مذکور باعث دوام و ماندگاری آن می شود.
چوب بلوط قیمت زیادی ندارد. البته بلوط سفید فرانسوی تهیه شده از درختان پیر اروپایی به دلیل محدود بودن گرانتر می باشد.
این چوب قابل استفاده برای تمام فضاهاست. تنوع رنگ در آن بسیار است؛ از عسلی تا رنگ قرمز ؛ قهوه ای روشن تا قهوه ای تیره.
وجود خطوط و طرح های برجسته حتی پس از صیقل دادن منجر به دستیابی به محصول نهایی منحصر به فرد می شود. بافت این چوب فشرده، درشت و بسیار محکم است. همچنین مقاومت این چوب در برابر قارچ ها، حشرات، رطوبت و سایش قابل توجه می باشد.
از جمله کاربردهای این چوب که به دلیل دوام، قیمت مناسب و رنگ پذیری مورد استقبال قرار می گیرد می توان به موارد زیر اشاره نمود:
صنعت مبلمان، معماری، ساخت کفپوش، روکش، کابینت سازی و اسکله سازی.
این چوب در دو نوع قرمز و سفید وجود دارد که علاوه بر خصوصیات ذکر شده مشترک در آنها دارای ویژگی های مجزا نیز می باشند که در واقع تفاوت این دو نوع بلوط را مشخص می کند.
بلوط قرمز (Red Oak)
این چوب با توجه به الگوی رگه ای متمایز خود، دارای زیبایی منحصر به فردیست.
به علاوه، منافذ آن درشت تر، دارای وزنی سبکتر از بلوط سفید می باشد و راحت تر رنگ آمیزی می شود.
بلوط سفید (White Oak)
بلوط سفید در واقع کمی تیره تر از بلوط قرمز می باشد.
چوبی بادوام، سبک و رنگارنگ است اما با این حال باز هم مستعد پذیرش رنگ برای رسیدن به رنگ سفارشی و مورد نظر مشتری است. این ویژگی رنگ پذیری برای کسانی که به دنبال رنگ منحصر به فرد هستند؛ عالی است همچنین باعث افزایش مقاومت آن در برابر آسیب های وارده از طرف آب می باشد.
طرح بلوط سفید برجسته تر و منافذ آن کمتر می باشد. این طرح و خطوط نشان دهنده ی سن درخت است.
بلوط سفید را می توان با آهک یا محلول پاکساز پرداخت نمود که در این حالت دوام و استحکام آن بیشتر می شود. پرداخت آن طوری می باشد که تضاد میان طرح ها و رگه ها بهتر نشان داده می شود.
در پلکان تصویر زیر فضا به وسیله کفپوش بلوط قرمز پوشش داده شده است. این چوب مناسب ترین انتخاب برای القای سبک سنتی به این پلکان بنایی می باشد.
در میان دیوارهای سفید و بازسازی شده این خانه قدیمی کفپوش قهوه ای چوبی فضا را گرم و دلنشین نشان می دهد و در هماهنگی کامل با معماری خانه قرار گرفته است.
به بررسی یکی دیگر از پلکان چوبی از جنس افرا می پردازیم. اما این پله به صورت دکوراتیو اجرا شده است.
اهداف طراحی این پله حفظ ظرافت، معلق بودن اجزا و محصور نکردن فضای اطراف و فضای پله می باشد. به همین منظور سازه اصلی پلکان به صورت تک محور کنسولی می باشد. این مدل اجرا به شما این امکان را می دهد که با تعبیه شاسی پله درون دیوار حس معلق بودن کف پله ها در فضا را تجربه کنید. برای حفظ امنیت می بایست نرده ای برای آن تعبیه گردد این نرده باید به گونه ای باشد که مانع دیده شدن کف پله های شناور نباشد. شاید این فکر به ذهن شما برسد که انتخاب شیشه هم می توانست هر دو نیاز را مرتفع سازد (حفظ امنیت و دید واضح به کف پله ها)! اما شما باید به هماهنگی میان ایده های ساخت نیز توجه کنید. برای کف پله های خطی و باریک، استفاده از کابل های ظریف مهار شده در سقف و کف به تمام نیازها پاسخ می دهد. از نظر بصری و نورگیری نیز این راه پله در طی روز و شب از نور محیط مجاور بهره مند می شود.
چوب بلوط با تنوع رنگی ای که دارد امکان انتخاب های تامل شده را به شما می دهد؛ درواقع استفاده از بلوط با رنگ روشن (قهوه ای روشن) در پس زمینه ی سنگی تیره و کفپوش به رنگ قهوه ای سیر باعث شاخص شدن این پلکان در میان سایر بخش های منزل شده است.
چوب گیلاس (Cherry)
مراکز تجاری اصلی آن سراسر مناطق آمریکای شمالی و مرکزی می باشد، بسیار با دوام است و رنگ آن از قرمز سیر تا قهوه ای مایل به قرمز متغییر است. این تغییر رنگ به دلیل سن و میزان دریافت نور می باشد.
این چوب دارای رگه های مستقیم، ظریف، یکنواخت، بافت اطلسی و صیقلی می باشد. و به طور طبیعی ممکن است دارای قسمت (پاکت)های کوچک چسب مانند (صمغی) باشد. همچنین دارای چگالی متوسط با خواص خم خوب، سفتی کم و مقاومت متوسط در برابر ضربه می باشد. بنابراین به راحتی قابل ماشین شدن، میخ زدن و چسب زدن است اما هنگامی که شسته و رنگ زده می شود به پایان عالی و صاف می رسد. این چوب با انقباض نسبتا بالا سریعا خشک می شود اما ابعاد آن بعد از خشک شدن در کوره ثابت باقی می ماند.
موارد استفاده آن در مبلمان و کابینت های زیبا، قالب سازی و کاردستی، کابینت آشپزخانه، پانل، کفپوش، درها، فضای داخلی قایق، آلات موسیقی، شمع و حکاکی است.
گیلاس سیاه آمریکایی که حقیقاتا از آن بعنوان گیلاس یاد می شود یکی از رایج ترین نوع چوب گیلاس است که برای ساخت پله ها از آن استفاده می شود.
هنگام برش، رنگ آن قهوه ای روشن معتدل (مایل به صورتی) است و پس از آن تیره تر خواهد شد به طوریکه به هنگام قرار گیری در معرض نور به رنگ قهوه ای سیر دیده می شود.
این یکی از بهترین چوب ها برای کار است (تکمیل پلکان فلزی با چوب). با این حال رنگ آمیزی چوب های گیلاس به دلیل منافذ ظریف می تواند مشکل باشد.
در عین حال چوب گیلاس دیگری با نام چوب گیلاس برزیلی (Jatoba) وجود دارد که اغلب آن دو اشتباه گرفته می شوند؛ اما چوب گیلاس برزیلی تیره تر و فاخرتر از چوب گیلاس آمریکاییست.
بر خلاف گیلاس آمریکایی سیاه (Black American Cherry)؛ رنگ آن از نارنجی روشن تا قهوه ای متفاوت است. در ادامه به توضیح هر دو نوع این چوب میپردازیم.
گیلاس آمریکایی (American Cherry)
گونه ای از انواع چوب است که با گذر زمان کیفیت آن بهتر می شود. این چوب پرداخت زیبایی دارد بنابراین چندان نیازی به رنگ آمیزی آن نیست. پولیش و نگهداری آن بسیار آسان است بنابراین انتخاب خوبی برای استفاده در مواردیست که امکان تعمیر و نگهداری ضعیف است.
به علاوه، چوب بسیار با دوام و مقاوم در مقابل فشار، ضربه و تاب برداشتن است.
گیلاس برزیلی (Brazilian Cherry)
این چوب انتخابی عالی برای محیطی با سبک سنتی یا برای اضافه کردن یک نت کلاسیک به هر فضایی می باشد.
گیلاس برزیلی (به هنگام برش زدن) چوب بسیار سنگین و سخت است. این چوب به دلیل دانه هایش بسیار بادوام است.
تنوع در رنگ آن به چشم می خورد (از قهوه ای روشن تا صورتی و قهوه ای مایل به قرمز با سایه شدید). این تغییر رنگ به دلیل فرآیند اکسیداسیون می باشد. همانطور که در تصویر زیر مشاهده می کنید تخته زیرین قبل از فرآیند اکسیداسیون است اما بلوک کوچک وسط تصویر که به رنگ قرمز تیره است نشان دهنده این نوع چوب بعد از فرآیند اکسید جزئی است.
پوشش کف پله های این پلکان فلزی که سازه آن دو محور باکس می باشد، از جنس گیلاس آمریکایی سیاه است. دیوارهای و سقف سفید به این پلکان کمک می کند تا خود را بیشتر در این فضا نشان دهد. این رنگ، تیره تر از کفپوش و روشن تر از دیوارها می باشد و شاید همین امر باعث شده است که این پلکان دکوراتیو صلب به نظر برسد.
در این نمونه ما شاهد کف پله هایی از جنس چوب گیلاس برزیلی هستیم که با رنگ قهوه ای مایل به قرمزش، علاوه بر نزدیکی به رنگ سازه پلکان، در تضاد با فضای اطراف آن می باشد.
سازه پله فلزی از نوع زیر محور است که با لچکی های کارشده در قسمت پیشانی شباهت بسیار زیادی به ستون فقرات انسان و یا ساختار داخلی ماهی دارد.
چوب افرا (Maple)
چوب افرا یک چوب معمولی است که در بسیاری از صنایع چوبی مانند: مبلمان، کابینت، کفپوش، روکش و دکوراسیون داخلی استفاده می شود.
اگرچه بسیاری از انواع چوب در مبلمان مورد استفاده قرار می گیرد اما تمام آنها به اندازه ی کافی مقاومت ندارند بنابراین برای پوشش کف و راه پله مناسب نیستند. برای مثال چوب ماهون (درخت ماهون آمریکایی) در تعدادی از مبلمان لوکس استفاده می شود. با این حال، افرا چندان لوکس نیست و در قطعات ارزانتر استفاده می شود.
وقتی که برای اولین بار ایده ی استفاده از چوب افرا را در دکور راه پله می شنوید ممکن است فکر کنید پیشنهاد خوبی نیست و این چوب ظریف و شکننده به نظر می رسد. تصور می کنید یک پلکان چوبی ممکن است توانایی تحمل گام های سنگین شما را نداشته باشد و دیر یا زود تخریب و ازکار افتاده شود. اما مطمئن باشید، چوب افرا برای سخت ترین مشاغل استفاده می شود.
افرا در انواع مختلف از جمله؛ افرای سیاه، دشتی، نروژی، برگ چناری، سرخ و … وجود دارد. طیف رنگی آن از سفید مایل به کرم تا قهوه ای روشن است.
در حالی که دارای یک الگوی دانه ریزتر و ضخیم تر از چوب ماهون است که باعث می شود برش آن سخت تر انجام شود؛ اما به اندازه کافی سخت می باشد که بتواند در برابر خرد و تکه تکه شدن به هنگام پا گذاشتن بر روی آن مقاومت کند. به علاوه در طول فرآیند ساخت و ساز به آسانی می توانید با آن کار کنید.
مقاومت در برابر ضربه:
مقاومت در برابر ضربه نه تنها به سختی ذاتی چوب، بلکه به توانایی آن برای خم شدن در صورت نیاز، بستگی دارد. افرا دارای کیفیت قدرت جذب ضربه های قابل توجهی است که دوام آن را در موارد استفاده در کابینت و کفپوش افزایش میدهد.
ماهون در حالی که قوی است، مقاومت کمتری دارد و ممکن است در برابر ضربه های ناگهانی مانند درب های کابینت آسیب ببیند.
رنگ آمیزی:
رنگ آمیزی به دفع پوسیدگی کمک می کند و همچنین امکان محافظت از چوب در برابر خسارات ناشی از تاثیر آب و خورشید را فراهم می کند.
مقدار منافذ در افرا و ماهون یکسان است. ماهون دارای کمی منافذ بزرگتر از افرا می باشد. منافذ بزرگتر ماهون توانایی جذب رنگ بیشتری را نسبت به افرا، به آن می دهد.
افرا جذب رنگ تقریبا خوبی دارد و اغلب رنگ آمیزی شده به نظر می رسد؛ شبیه چوب گرانتر از قبیل گردو و گیلاس.
پوسیدگی:
از آنجا که چوب های جنگلی ارگانیک هستند، امکان خوردگی و سرایت مرض در آن وجود دارد که در نهایت موجب پوسیدگی و تجزیه آن می شود.
چوب قرمز (چوب ماهگونی رنگ از درخت ماهون آمریکایی) دارای مقاومت طبیعی در برابر پوسیدگی، آلودگی و فرسایش است. به همین دلیل چوب ماهون اغلب برای ساخت نرده، پنجره های چوبی و دیگر کاربردهای بیرونی استفاده می شود. افرا باید به طور منظم نگهداری یا رنگ آمیزی شود تا برای استفاده در محیط بیرونی امکان پذیر گردد.
گشودگی فضا و عبور نور از اهداف طراحی این پله و اجرای نرده های آن می باشد؛ در واقع طراحی و ساخت پلکان چوبی زیبا بدون محدود کردن خطوط نور و دید در فضاهای بسته و کم نور اساس طراحی می باشد.
البته لازم به ذکر است که نحوه ی اجرای این پله چوبی نیز در این امر تاثیرگذار بوده است. سازه ی اصلی این پلکان به صورت دو محور باکس و دکوراتیو اجرا شده است. بنابراین هر کف پله بین دو شاسی (باکس) از طرفین محدود شده است و عضو پیشانی در این پله حذف گردیده است که در صورت وجود می توانست مانع عبور نور باشد.
دیوار شیشه ای نرده با کف پله های جامد و باریک چوبی مرکز اصلی این خانه قرار گرفته است. زیرا بصورت بصری بخشی از هر اتاق می باشد.
این پلکان چوبی از جنس چوب افرا با رنگ قوه ای تیره، مشابه کفپوش سایر بخش ها اجرا شده است. بهترین انتخاب در رنگ آمیزی این فضا در نظر گرفتن چوب تیره در سطوح افقی و رنگ روشن (کرم و سفید) در سطوح عمودی و سقف بوده است.
بیشترین سطوح و شکستگی در عناصر عمودی ویلا می باشد؛ تصور کنید اگر این تدبیر بصورت معکوس اجرا میشد، یک محیط با سطوح گسترده ی تیره پیش روی ما قرار می گرفت که انعکاس نور از پنجره های کوچک و باریک به درون خانه آن را شبیه به یک گالری هنری تاریک می نمود.
در این حالت، این دیوارهای سفید به تشدید انعکاس خطوط نوری در داخل فضا و از میان پلکان، کمک می نمود.
مشابه این امر به هنگام افراط در استفاده از رنگ روشن نیز اتفاق می افتاد. در آن شرایط نیز شما با یک محیطی سرد و سراسر روشن مواجه می شدید. محیطی که با زوایا و شکستگی های تند و بسیارش بیشتر شبیه به یک فضای اداری و غیرمسکونی میشد. بنابراین در سبک امروزی طراحی معماری و دکوراسیون، استفاده از تضاد رنگی به گونه ای صحیح، برنامه ریزی شده و هدفمند خالی از لطف نیست.
پله گرد چوبی تصویر از نظر فرم و رنگ متضاد با نمونه قبلی می باشد اما از نظر ساختار مانند پله مستقیم بررسی شده، به صورت دو محور باکس است.
فرم پله: انحنای موجود در این نوع پله مطابق با انحنای دیوار مجاور آن می باشد بنابراین یکی از اصول زیبایی شناسی طراحی پله که هماهنگی فرم پله با محیط موجود می باشد در اینجا به خوبی رعایت شده است. این امر باعث استفاده مفید از فضا و پرت فضایی کمتر شده است. ایده دیگری که از پس انحنای پله شکل گرفته است شباهت فضای میان پله (چشم پله) به چشم انسان می باشد. مرکز این چشم در طبقه شروع پله تبدیل به باغچه شده است که وجود این گیاهان حس زندگی و طبیعت را در کنار این پله چوبی به ارمغان آورده است. استفاده از سه عنصر موجود در طبیعت مانند چوب، گیاه و سنگ موجود در کف، به فضای ارتباطی روح بخشیده است. همانطور که میبینید توجه به این نکات کوچک در دکوراسیون داخلی تاثیری بزرگ در کل فضا میگذارد.
ساختار و رنگ پله: در میان دیوار منحنی پنجره ی بزرگ شبکه بندی شده قرار گرفته است که با وسعت بسیارش کل فضای مجاور در هر دو طبقه را از نور بیرون بهره مند می سازد.
بهترین انتخاب برای ساخت پلکان دسترسی در این شرایط، اجرای آن به صورت دکوراتیو می باشد. پلکان دکوراتیو به دلیل عرض کم شاسی محدودیت کمتری از نظر بصری و وزن سازه نسبت به اجرای سنتی دارد.
جنس چوب این پلکان نیز از چوب افرا اما رنگ کرم یا قهوه ای روشن می باشد. شاید اگر رنگ چوب آن تیره انتخاب میشد در میان دیوارهای کشیده و سفید جلب توجه می کرد اما این رنگ تیره در طبقه شروع پله که در زیر پنجره قرار گرفته است، آن فضا را سنگین تر و تیره تر نشان میداد. منظور از سنگینی، حس القا شده از جانب تاثر رنگ در محیط می باشد.
خانه محیطیست برای زندگی و آرامش که تک تک عناصر سازنده و دکوراسیون در تداعی این دو حس نقش پررنگی دارند. بنابراین در انتخاب رنگ و جنس چوب برای تکمیل پله، حتما به این تاثیر روانی توجه کنید.
سوالاتی که با ارائه این مطلب بدانها پاسخ گفتیم:
– خواص چوب بلوط چیست؟
– ویژگی های چوب گیلاس چیست؟
– خصوصیات چوب افرا چیست؟
– برای تکمیل پلکان در داخل خانه چه نوع چوبی مناسب است؟
– تاثیر خصوصیات ظاهری چوب در معماری منزل چگونه است؟
بسیار زیبا