دکور و استفاده از فضای زیر پله

چگونه در کنار دکوراسیون زیبای پلکان خانه، کارایی و حداکثر استفاده از فضای زیر پله را همزمان در کنار هم داشته باشیم؟

در این مطلب به شما می گوییم که با فضای زیر پله خود چه کنید.

چگونه فضای زیر پله را در عین مسدود نکردن به بخشی کاربردی از خانه تبدیل کنیم؟

طراحی، رنگ و نور فضای زیر پله چگونه باید باشد که حس آرامش، تکاپو و زندگی را به شما القا کند؟

تکامل و تغییر اجرای پله از حالت بنایی به شکل دکوراتیو چه تاثیری در فضای زیرین و اطراف پله می گذارد؟

و پاسخ به بسیاری از سوالاتی از این قبیل که در هنگام نصب و دکور پله در کنار چیدمان سایر فضاهای خانه در ذهن شما پرسه می زند.

در گذشته خانه مادر بزرگ ها سرشار از محبت، صمیمیت و عشق و مملو از لوازم و اثاثیه قدیمی و آنتیک بوده که تک تک آنها تداعی کننده یک خاطره و برهه ای از تاریخ شیرین زندگی گذشته است.

هر زمان که یاد آنها می افتم با خود می گویم در آن زمان، آن همه لوازم را چگونه نگهداری می کردند. اگر انباری و طاقچه و گنجه نبود قطعا آنها هم مانند ما دچار مشکل می شدند و کمبود فضا موجب تردید در نگهداری و یا اصلا تردید در تهیه ی آنها می شد.

در معماری امروز هر چند در برخی سبک ها، معماری به دور از تزئینات و گاهی دوری از تفکیک و تعدد فضاها به چشم می خورد؛ عطش و شوق حرکت به سمت خلق فضاها و لوازم ساده و شفاف بیشتر دیده می شود اما گاهی این سوال مطرح می شود که در خانواده های گذر کرده از تاریخ گذشته به دوران معاصر تکلیف برخی لوازم و فضاهای حذف شده چه می شود؟ کمبود فضا برای یک سری فعالیت ها چگونه جبران کنیم؟

در پی این سوالات و صدها سوال و مشکل دیگر، باید به دنبال این پاسخ و کشف جدیدترین ایده ها در گوشه گوشه­ی خانه بگردیم و از فضاها فراتر از کاربری فعلی و دیکته شده­ی آنها استفاده کنیم.

پله عنصر کلیدی و ارزشمند با جایگاهی متفاوت و بسیار کاربردی در معماری امروز و در قلب آن جای گرفته است. بله، ما در گذشته هم به واسطه ی پله به فضاهای مهم همچون انبار و گنجه های خنک و پر راز خانه ها می رفتیم و یا به کمک همان پلکان به بام خنک و باصفای عمارت راه پیدا می کردیم و شب را در نزدیک ترین فاصله به آسمان می گذراندیم. اما این سازه در داخل فضای خانه کمتر استفاده می شد و یا به صورتی که الان ساخته و پرداخته می شود، نبود. اکنون پله را به شکلی کاربردی و دکوراتیو به عنوان عنصری زینتی در قلب منزلمان یافته ایم.

این پله در کنار وظیفه اصلی خود میتواند خواسته های دیگر مارا اجابت کند؛ میپرسید چگونه و ما به شما می گویم کافیست به زیر پله های خود نگاهی بیاندازید. وضعیت کنونی آن چگونه است؟ آن را تبدیل به انباری پر از وسایل اضافه کرده اید و یا درحالت خوشبینانه تر به کمک اجزای سازه ای و بنایی پرکرده اید و اگر پله شما دکوراتیو باشد شاید آن را خالی (درست مانند پله کنسولی در تصویر سمت چپ که فضاهای اطراف آن هیچ چیزی برای عرضه کردن ندارند) و یا بدون هیچ انگیزه ای با قرار دادن یک گلدان به خیال خود این فضا را به اوج تزیینات رسانده اید.

تصور کنید این پله در خانه شما نبود، آنوقت چه اتفاقی می افتاد؟ عملا استفاده از فضاهای بالا غیرممکن می شد. فضاهایی که با کلی ایده و هیجان آنها را در ترازی بالاتر از سطح زمین قرار دادید تا شکوه و یا خصوصی بودن آنها را حفظ کنید؛ همیشه اختلاف سطح در طراحی معماری فضاها بسیار جذاب و هیجان انگیز بوده است.

بیاید نسبت به این سازه ی صعودی قدری منصف تر باشیم. میبینید که چنین عنصری اگر ارزشش از سایر بخش های معماری خانه بیشتر نباشد کمتر هم نیست. پس با بی توجهی و یا کم توجهی نسبت به آن هنر خود را که در طراحی سایر بخش ها به زیبایی به نمایش گذاشته اید زیرسوال نبرید.

با تمام این صحبت ها اکنون ببینید چه فکری در سرتان پرسه می زند؟ ایده های خود را سرکوب نکنید به آنها پروبال بدهید و تمام هنر و توانایی خود را به کمال در جای جای خانه خصوصا پلکان نشان بدهید. ما نیز با بیان چند ایده برای این فضای انعطاف پذیر و پرچالش به شما در خلق هنر کمک می کنیم، در ادامه به بررسی تک تک آنها می پردازیم.

همانطور که میدانیم فضای زیر پله بسته به تعداد و شیب پله ها، نوع اجرای پله ها، طرح مورد نظر و تکمیل آن متفاوت است.

این تفاوت در طراحی و مدل اجرا تعیین کننده تفاوت در ارتفاع و میزان فضای زیر پله است بنابراین تابع یک ارتفاع و اندازه ثابت نیست. به هر حال هر ابعادی که در نهایت در اختیار ما قرار بگیرد می توانیم به بهترین شکل از آن استفاده کنیم.

مانند گذشته لزوم و وجود پله تنها برای خانه های دوبلکس نیست بلکه شما در هر فضا با هر زیربنایی می توانید به وسیله اختلاف ارتفاع، نقش پله را بیش از هر زمانی پررنگ تر کنید. به علاوه، با توجه به ارزش زمین شما باید از هر متر مربع واحد خود نهایت استفاده را ببرید از جمله فضای زیر پله.

در همین لحظه فکر میکنید چند ایده برای این فضا در ذهن دارید که این ایده ها عملی هستند و درنهایت با خود می اندیشید چگونه به این افکار جامه ی عمل بپوشانید! اگر هنوز ذهن خود را اسیر اصول معماری و دکوراسیون سابق میبینید ما به شما کمک می کنیم تا در میان بی نهایت خلاقیت نهفته در پشت پله ها تعدادی از آنها را بررسی و انتخاب کنید.

سیر و تحول انباری از گذشته تا به امروز

– زیر پله؛ محل نگهداری و انبار لوازم:

در چند سطر گذشته به شما گفتم زمان آن فرا رسیده که انقلابی در این فضا بوجود آورید و آن را از نگهداری وسایل بی مصرف نجات دهید. و اما در ادامه آن صحبت باید بگویم که نگران نباشید شما قرار نیست انباری خود را از دست بدهید بلکه آن را به شکلی شکیل تر در کنار سایر بخش های منزل میبینید.

کافیست تمام فضای زیرپله بوسیله کشو و یا کمدهایی پوشیده شود که آن صورت بهم ریخته و آشکار گذشته را پنهان کند. بنا به نیاز و سلیقه می توانید ابعاد و فرم این تقسیمات را انتخاب کنید.
در نمونه روبرو مشاهده می کنید که تنها بخشی از این فضا به کشوهایی با قطاع های کوچک و بزرگ، مستطیلی و مربع شکل اختصاص داده شده و باقی تقسیمات صرفا جهت حفظ ریتم پلکانی دیواره و کشوها و همگونی آنها درنظر گرفته شده است. به گونه ای که در فضایی با دیوارها و سقف سفید نامحسوس جلوه دادن این کمد سفید کار چندان سختی به نظر نمیرسد.

کشوهای پنهانی مورد قبل را در اینجا نیز میبینیم. خط دندانه دار صعود پله مرز میان شروع دیوار محافظ پله و محدوده کمدهای عمودیست. این برش ها هماهنگ در اجرای کمدها و همرنگ بودن آنها با سایر سطوح عمودی فضا و سقف به حفظ آرامش فضا کمک می کند و باعث میشود وجود این کمد فضا را مشوش و بی نظم نکند. زنده کردن چنین فضای سفیدی را به عهده رنگ گرم چوب در کفپوش بگذارید.

در امتداد و همخوانی با کفپوش می توانید روی کابینت ها، اُپن و یا جزیره آشپزخانه خود را نیز چوب، رنگ چوب و یا طرح چوب کنید. به طوری که اگر از بالا به صورت عمود به آشپزخانه نگاه کنیم همه سطوح در یک تن ر نگی قرار گرفته است حتی نشیمن صندلی های سفید و قهوه ای میز صبحانه خوری. این تفاوت رنگ در هنگام تفاوت زاویه دید بسیار جذاب و جالب است.

هارمونی رنگ اجرا شده در نمونه قبل را در اینجا هم میبینیم. سطوح کف پله ها، زمین و کاناپه فندقی رنگ، و سایر سطوح عمودی سفید است.

در اینجا از تمام فضای زیر پله استفاده شده است. تمام قطاع ها به یک اندازه و شکل هستند که درصورت بسته بودن تمام درها و کشوهای آن، یک سطح یکپارچه بوجود می آورد.

– زیر پله؛ سوپر مارکت و کابینت در آشپزخانه:

همیشه خانم های خانه دار از تعداد کم کابینت در آشپزخانه خود شکایت دارند حتی اگر دورتادور خانه کابینت باشد! درحالتی که پله شما مجاور فضای آشپزخانه قرار گرفته بهترین فرصت برای جبران این کمبود فضاست.

در تصویر مقابل، به واسطه تعبیه برش های عمودی در فضای چوبی زیرپله سوپرمارکتی بدست داده که بسیار جادار و مدرن است.

به دلیل بیشتر بودن طول پله، فضای زیر آن نسبت به پله مستقیم قبلی بیشتر است. بنابراین تعداد تقسیمات (کابینت)های بیشتری می توان از آن گرفت. و به واسطه امتداد یافتن جزیره تا بخش اعظمی از این کابینت ها در سمت چپ تصویر، این فضا کاملا در محیط آشپزخانه قرار گرفته است درست نقطه مقابل دو نمونه ذکر شده اول در بخش قبل که کمدها در فضای خارج از آشپزخانه قرار داشتند.

رنگ و خطوط پارکت هماهنگ با خطوط افقی کارشده در بخش هایی از کابینت است که از زوایایی مشابه آنچه در این عکس میبینیم، مجموعه ی این خطوط افقی آشپزخانه را در مسیر پرسپکتیوی قرار داده است.

گاهی در بخش دیگری از خانه شما نیاز به وجود آشپزخانه ای کوچک برای سرویس دهی محدود در آن طبقه دارید. بهترین گزینه که در تصویر؟ هم شاهد آن هستیم استفاده از تمام بخش زیرپله هست. در اینجا هم مرز بین شمشیری پله و کابینت های سفید و کوچک، قفسه ای مشکی رنگ است که شیب پله را به خوبی نشان می دهد.

در این فضای بسیار کوچک بخشی از زیر پاگرد پله را هم تبدیل به محیط کاری دنج کرده است که میتواند ایده جالبی برای داشتن اتاق کار باشد.

– زیر پله؛ اتاق کار

پله مقابل که بصورت دکوراتیو اجرا شده است بهترین و بیشترین فضا را در اختیار ما قرار می دهد. زیرا در این حالت، شما بجز شاسی و کف پله ها عنصر دیگری ندارید که فضا را اشغال کند و این نقطه قوت و برتری پله های دکوراتیو نسبت به پله های بنایی می باشد.

این پله که به صورت زیر محور دوبل اجرا شده است به واسطه ی حذف پیشانی پله امکان تابش نور بر روی میزکار را فراهم میکند و حس دلگیری و محبوس بودن احتمالی را به کل از میان برمیدارد.

این مدل اجرای پله که استایل کلی آن خطوط ظریف افقی، عمودی و مایل میباشد در قلب این دکوراسیون جای گرفته است. طرح این دکور مملو از خطوط افقی و عمودی و شکسته است. شما این خط ها را در سقف کاذب میبینید که به واسطه سیم های دست انداز پله و با کمی فاصله به خطوط کفپوش می رسد. خطوط سقف و کف کاملا درجهت عمود بر هم قرار دارند که هر کدام در یک جهت حس حرکت بوجود می آورند.

میزکار که در جهت کفپوش قرار گرفته است در قسمتی که شاسی پله بر روی آن سوار است نقش یک کف پله را ایفا می کند و باقی پله ها پس از آن با شکلی متفاوت ادامه پیدا می کنند. این ایده فوق العاده جدید و کارامد است؛ علاوه بر تکیه گاه بودن برای شاسی پله، تعدادی کشو برای میزکار فراهم کرده است.

اگر پله ها به صورت بنایی هستند و قصد تغییر و بازسازی فضا را ندارید باز هم می توانید یک اتاق کار عالی داشته باشید.

گرچه در این نمونه به واسطه وجود پنجره عریض و بزرگ در پاگرد، نور فضای زیرپله هم تامین شده است اما درصورت عدم وجود این شرایط باز هم شما می توانید با روش های نورپردازی پله که در مقالات گذشته از این سایت کامل شرح داده شده استفاده کنید و یک محیط مناسب و استاندارد برای کار خود فراهم آورید.

بدیهی است اگر اختلاف ارتفاع فضای شما کم باشد، فضای زیرپله نیز کوچک خواهد بود. درست مانند این پله که فضای مثلثی تقریبا کوچکی به ما داده است. اما خوب، ایرادی ندارد ما گفته بودیم که از هر فضایی هرچند کوچک نهایت بهره را  میبریم.

خوبی این پله ی دکوراتیو اجرای آن است که به صورت دومحور باکس بدون عنصر پیشانی پله است. در طول روز نور موجود در قسمت های دیگر این فضا را به زیر پله، و در شب هنگام روشن بودن لامپ نور را بروی کف پله می تاباند که به وضوح و حفظ امنیت پله به هنگام تردد بروی آن کمک بسیاری می کند.

اگر تمایل به اجرای پله ی منحنی دارید درمورد فضای زیرین آن تردید نداشته باشید که این فضای دنج پشتی می تواند ایده آل ترین و شاید مناسب ترین محیط به عنوان اتاق کار شما باشد.

شاید در نگاه اول قرارگیری این پله گرد بسیار فضاگیر باشد اما باز هم باید متذکر شوم که اجرای آن نقش بسیار مهمی دارد. چراکه وقتی این پله بصورت دکوراتیو (در اینجا به شکل دو محور باکس بدون پیشانی پله) اجرا شود فضای انتهایی را تاریک نمی کند چه بسا تا حدودی در محصور و دنج بودن فضای کار نقش به سزایی دارد.

شاید فرود پله به این شکل، سبب خلق انگیزه ی داشتن یک کتابخانه در کنار میزکارتان شود. فضایی دنج و آرام که به نظر می رسد وجود آن ، آن هم در این روزهای پر استرس و مشوش شهرهای شلوغ خالی از لطف نخواهد بود.

ادامه دارد …